Nieuwsberichten
Wat we gemeen hebben – een filosofie van de meenten.
Ongeveer 40 belangstellenden bevolkten op 4 februari 2024 de Agnietenkapel in Gouda, waar het Agnietenconvent m.m.v. onze coöperatie de lezing had georganiseerd. Hierna een korte impressie van zijn presentatie.
De meent (common) is wat ‘voor iedereen, maar van niemand’ is. Het is niet alleen een begrip, maar ook een praktijk. In de 16e en 17e eeuw was de meent (of de gemene gronden) het gebied (weide, bos) waarvan mensen uit de omgeving gebruik konden maken, zonder dat ze iemands exclusieve eigendom was. In de loop van de geschiedenis zijn de meenten onteigend, de gronden werden omheind (the enclosure of the commons) door een landheer of groot grondbezitter en het gebruik (bv. het sprokkelen van hout) werd wettelijk verboden. Het startpunt voor de ontwikkeling van het kapitalisme.
We zien in deze tijd een opleving van natuurlijke en kunstmatige meenten, gemeenschappen zoals de coöperatie Land van Ons, wooncoöperaties, zorgcoöperaties, Wikipedia en de ruim 700 Energiecoöperaties in Nederland. Het gaat daarbij om een bron (land, wonen, energie, kennis), een gemeenschap, activiteiten en gemeenschapszin. Cruciale aspecten van ons leven mogen niet als koopwaar, maar moeten als meenten worden behandeld.
Thijs Lijster: “Is het normaal dat Nestlé wereldwijd drinkwater probeert te privatiseren of farmaceutische bedrijven patenten claimen op traditionele natuurlijke geneesmiddelen of dat Monsanto het intellectuele eigendom op de genetische codes van zaden en gewassen verwerft?”
Waarom is het begrip ‘meent’ voor de EC-BR van belang? Bij de oprichting was de ‘meent-gedachte’ ons uitgangspunt: iedere inwoner van Bodegraven-Reeuwijk moet lid kunnen worden, inleggeld is éénmalig € 5,- en investeren is niet vereist. Samen beheren we een energiebron zon (en wellicht in de toekomst wind) door het oprichten van zonne-installaties. Dat is meer dan alleen opwekken van duurzame elektriciteit en leveren van een bijdrage aan de energietransitie. We doen dat als ‘meent’, voor iedereen, maar van niemand exclusief. Onze duurzame energie is geen koopwaar en onze coöperatie geen commerciële dienstverlener.
Thijs Lijster: We moeten gaan inzien dat veel meer gemeenschappelijk bezit moet zijn in plaats van privaat bezit. Dat is gemeenschapszin.” De EC-BR sluit daar van harte bij aan.